Проблемалық кредиттер қоры (әрі қарай – Қор) мемлекеттік және мемлекет кепілдік берген қарыздарды басқару жөніндегі сенімді өкіл (агент) қызметін атқаруды жалғастыруда. Бұл жобалар экономика саласының негізгі бағыттарын қамтиды, соның ішінде инфрақұрылым, энергетика, көлік, су шаруашылығы және экспорт әлеуеті бағытында.

      Қазіргі таңда Қор портфелінде сегіз қарыз алушыға тиесілі мемлекеттік кепілдіктер сомасы 2 трлн теңгеден асатын 24 жоба бар. Бұл – ұлттық маңызы зор ауқымды бастамалар, олардың қатарында «Ақтау халықаралық теңіз сауда порты», KEGOC, «Қазводхоз», «KazakhExport», «ҚазАвтоЖол», «Отбасы банк», Citi Transportation Systems және «Казарнаулэкспорт» жобалары бар. Мұның барлығы отандық және шетелдік кредиторлардың қолдауымен жүзеге асырылуда. Егер қарыз алушы өз міндеттемелерін уақытында орындай алмаса, мемлекеттік кепілдік бюджеттік қаражат есебінен кредиторлардың қаражатын қайтаруды қамтамасыз етеді, ал Қор осы тәуекелдерді азайтуға ықпал етеді.

Қорға осындай міндеттің жүктелуі Үкіметтің қаулысымен бекітілген. ҚР Үкіметінің 2018 жылғы 16 қарашадағы №766 қаулысымен Мемлекеттік активтерді басқару компаниясын (МАБК) Қорға қосу арқылы қайта ұйымдастыру туралы шешім қабылданды. Нәтижесінде 2022 жылдың ақпан айынан бастап Қор мемлекет кепілдігімен қаржыландырылған жобаларды мемлекеттік емес көздерден басқару жөніндегі сенімді өкіл (агент) қызметін жүзеге асырады. Осы сәттен бастап Қор кепілдікпен берілген қарыздардың толық қызмет көрсету процесінің бірегей операторы болды.
Жұмыс механизмі кезең-кезеңімен құрылып, егжей-тегжейлі реттелген.

Қор ай сайын Қаржы министрлігіне мемлекеттік және кепілдікпен берілген қарыздардың игерілуі мен өтеу туралы статистикалық есеп (1-ОПЗ) ұсынады. Төрт айда бір рет қарыз алушылардың қаржылық-экономикалық жағдайы талданып, нәтижелері министрлікке жіберіледі. Сонымен қатар, Қор жобалардың іске асырылуын қашықтан және іссапар форматында бақылайды: тоқсан сайын және жыл сайын жұмыстардың барысы туралы есептер дайындалады, ал жылына бір рет Қор мамандары объектілерге барып, жергілікті бақылау жүргізеді. Жеке бағыт – қарыз алушылардың қызмет көрсету шоттарын бақылау: төлемдерге қажетті барлық қаражат Қор бақылауында болады. Егер шоттарда кредиторлармен есеп айырысуға қаражат жетпесе, Қор банк кепілі мен Қаржы министрлігін уақтылы хабарландырып, кемшіліктің уақытында және мемлекеттің беделіне зиян келтірмей өтелуін қамтамасыз етеді.

       Мемлекеттік кепілдіктер бойынша жаңа келісімшарттармен жұмыс ерекше маңызға ие, олар қол қойылғанымен әлі күшіне енбеген. Мұндай міндеттемелердің жалпы көлемі 1,6 трлн теңгеден асады. «ҚазАвтоЖол» желісі бойынша төрт ауқымды жоба жүзеге асырылмақ: автоматтандырылған жүйелер мен жаңа техниканы енгізумен республикалық автожолдарды жаңғырту (1 млрд АҚШ доллары), Ислам даму банкы қолдауымен М-32 «Қызылорда – Сақсауыл» учаскесін қайта жаңарту (47,6 млрд теңге), Еуропалық қайта құру және даму банкы қаржыландыратын және кепілдік берген «Ақтөбе – Қарабутақ – Ұлғайсын» учаскесін реконструкциялау (234,9 млрд теңге), сондай-ақ Қостанай облысындағы Рудный қаласы айналасын 28,1 млрд теңгеге салу.

       «Қазводхоз» «Климатқа төзімді су ресурстарын дамыту» бағдарламасы бойынша екі траншты жүзеге асырады: бес су шаруашылығы құрылыстарын салу және қайта құру (78,2 млрд теңге) және ирригациялық жүйелерді қалпына келтіру (121,9 млрд теңге). Ақтөбеде ЕҚҚДБ қолдауымен «AQTOBE-SU-ENERGY-GROUP» ЖШС кепілдікпен 47,4 млрд теңгеге канализациялық тазарту құрылыстарын салып жатыр.

        Әрбір жоба есептегі цифрлар ғана емес, ұзақ жылдар бойы қызмет ететін инфрақұрылымдық нысандар: жолдар, су жүйелері, энергетика объектілері болып табылады, олар аймақтардың дамуына ықпал етеді. Қордың рөлі – төлемдердің тоқтау тәуекелдерін азайту, қарыз алушылардың тәртібін күшейту және кредиторларға ашықтық қамтамасыз ету.
           Мемлекеттік кепілдікпен берілген қарыздарды басқару жөніндегі сенімді өкіл қызметін Қорға тапсыру сәтінен бастап кепілдік бойынша ешбір төлем оқиғасы тіркелген жоқ. Бұл қарыз алушылар өз міндеттемелерін уақытылы орындап, мемлекетке бюджеттік шығын түсірмегенін білдіреді.

       Осылайша, Қор тек қаржылық оператор ғана емес, сонымен бірге Қазақстанның халықаралық аренада тұрақтылығы, ашықтығы және сенімділігін қамтамасыз ететін қорғаныс механизмі қызметін атқарады.